Van der Horst aannemers
Van der Horst aannemers heeft ‘vindingrijk bouwen’ tot handelsmerk gemaakt. De Millse bouwer weet zich als geen ander te verplaatsten in de opdrachtgever en onderscheidt zich daarmee ook in complexe situaties. Daarnaast heeft Van der Horst duurzaamheid omarmd. “We zijn ervan overtuigd dat er over een jaar of tien louter circulair wordt gebouwd; en dan staan wij graag vooraan.”
Dat laatste was, amper drie jaar geleden, een gezamenlijke uitspraak van algemeen directeur, Ted van Schijndel, en van Gerben Elzer, sinds 2018 projectleider Planontwikkeling bij van der Horst. Laatstgenoemde is binnen van der Horst de aanjager van duurzaam bouwen. Het leek wellicht een boude bewering, maar kijkend naar wat er in de tussenliggende tijd is gerealiseerd, is het niet vreemd dat een middelgrote bouwer het jaren geleden al aan zijn stand verplicht vond duurzaamheid definitief in de mindset te krijgen.
Gerben Elzer: “Bij Van der Horst geloven we dat duurzaamheid niet alleen een verantwoordelijkheid is, maar ook een kans om een positieve impact te maken. Duurzaamheid gaat in onze beleving over meer dan projecten; het is een verantwoordelijkheid naar de volgende generatie. Het is dan ook een voorwaarde voor een duurzame toekomst.”
Er is geen tweede aarde…
Bij duurzaamheid denken we doorgaans aan zaken als warmtepompen en zonnepanelen. Elektrificatie van de maatschappij, dus eigenlijk. Maar bij van der Horst vindt men de beschikbaarheid van (bouw)materialen een veel wezenlijker probleem. De energiekwestie gaan we heus wel oplossen, want er is genoeg hernieuwbare energie. Maar bepaalde grondstoffen zijn nu eenmaal eindig. We hebben geen tweede aarde…
“Alles wat we gebruiken in de keten zou in feite herbruikbaar moeten zijn”, stelt Gerben Elzer. Hij ziet bij alle aanbestedingen steeds meer nadruk op circulariteit. Niet alleen in hergebruik van sloopmaterialen, maar ook groenere alternatieven voor bijvoorbeeld stenen en isolatie. De projectleider pakte daarop een voortrekkersrol om duurzaamheid structureel te integreren binnen de organisatie. Hij verbreedde de interne kennis middels het opzetten van kennissessies en praktische projecten.
“Ik wil binnen onze onderneming niet de enige zijn die over duurzaamheid rept. En het werkt: ik word al regelmatig door anderen uitgedaagd rond duurzaamheidsvraagstukken. Er wordt meegedacht.” Gerben Elzer introduceerde bovendien de Building Circularity Indicator (BCI) bij Van der Horst, waarmee men projecten doorrekent op circulariteit. Zijn inspanningen brachten niet alleen nieuwe inzichten, maar verhoogden ook de impact van de Millse bouwer: van lagere CO₂-uitstoot tot duurzame materiaalkeuzes.
Aan het stuur
Zeker bij Design & Build projecten zit van der Horst aan het stuur (immers: vooraan in het traject) en kan men grote slagen maken als het gaat om duurzaam bouwen. Zo werd bij een sporthal in Raamsdonksveer een circulaire gevelsteen toegepast. Ook hebben werd bij twee projecten (sporthal Bemmel en appartementen Sint-Anthonis) duurzamer, circulaire beton toegepast. Dit beton is gemaakt van gerecyclede bouwmaterialen, zoals puin van sloopprojecten, waardoor er minder primaire grondstoffen worden gebruikt.
Het recent opgeleverde gemeentehuis Land van Cuijk in Boxmeer werd een symbool van duurzaamheid. Naast de door de architect aangewezen materialen, zag de Millse bouwer namelijk nog veel meer mogelijkheden om materialen te hergebruiken. Deze circulaire aanpak minimaliseerde niet alleen afval, maar droeg ook bij aan het behoud van de esthetische integriteit van het nieuwe gebouw.
‘Oogsten’
Gerben Elzer: “Bij een binnenkort te realiseren sportcomplex hebben we in het voortraject met de architect gekeken naar de precieze uitvraag. Daar is een heel gaaf ontwerp uit gekomen. We gaan daar zelfs CO₂-neutraal beton toepassen en hergebruikte kanaalplaatvloeren, gecombineerd met houtbouw.”
“We kijken daarnaast ook sterk naar de losmaakbaarheid: je kunt nu al wel circulaire materialen gebruiken, maar kan het gebouw in de verre toekomst ook eenvoudig weer ‘geoogst’ worden? Of kan een gebouw zó gebouwd worden dat het in de toekomst makkelijk te compartimenteren is? Dan loop je op nieuwe functies vooruit. Een mooi voorbeeld waar we momenteel oogsten is het MFC in Zetten. De sporthal blijft daar staan en de overige materialen in de bouwdelen eromheen worden geoogst en hergebruikt in de nieuwbouw. Maar bedenk: het materiaal is in feite de laatste stap in het proces. Daarvóór zit de hele filosofie.”
Kennissessies
Zo ontstond ook het idee voor een duurzame bouwmaterialenkaart, een initiatief van de projectleider. Het werd met open armen ontvangen door vaste partner KOMBI Bouwmaterialen. Samen zetten beide partijen eerder dit jaar inspirerende kennissessies op over duurzaam bouwen. Daar werden ambities gebundeld om duurzame alternatieven structureel toe te kunnen passen. Alle uitvoerders, werkvoorbereiders, kostendeskundigen, planvoorbereiders en projectleiders maakten kennis met uiteenlopende circulaire bouwmaterialen in de praktijk. Een inspirerend voorbeeld van hoe samenwerking innovatie kan versnellen.
